รวมคำกลอนหลวงปู่เปลื้อง ปัญญวันโต (ฉบับสมบูรณ์) ๙

 โลกธรรม
      ไม่รู้จักโลก         ก็ไม่รู้จักธรรม
      ไม่รู้จักทองคำ         ก็ไม่รู้จักเพชร
      ไม่รู้จักสูง            ก็ไม่รู้จักต่ำ
      ไม่รู้จักธรรม         ก็ไม่รู้จักโลก

   ศีลธรรม         ทวนกระแส         ของโลก
ผู้ประสบโชค         ก็ต้อง            มีศีลธรรม
คนดี            แต่ไม่มี            ศีลธรรม
เปรียบเหมือน         ทองคำ            ที่ไม่มีราคา
คนไม่มีมลทิน         ส่งกลิ่น            ทวนกระแส
ทั้งคนหนุ่ม         คนแก่            ยังมีคนบูชา


บวชยามชรา
      บวชยามชรา            ต้องภาวนาให้มาก
   เพื่อตัดความอยาก               ตัวกิเลสตัณหา
เมื่อชีวิตใกล้จะดับ               ยังนอนหลับก็ขาดทุน
ไม่รีบบำเพ็ญบุญ               ต้องมอดม้วยมรณา


ผลการปฏิบัติ
รัตนโอสถ  ปรากฏ  เห็นได้ชัด      ผู้ปฏิบัติ  ไม่ประมาท  ประกาศผล
ปฏิบัติอยู่  เราก็รู้  เฉพาะตน            ทั้งเหตุผล  รู้ได้ชัด  ปัจจัตตัง
เมื่อโรคหาย  เขาก็รู้  ว่าโรคหาย         เมื่อจิตคลาย  จิตชื่นชม  สมความหวัง
ผลปรากฏ  ตามพุทธพจน์  มีชื่อดัง         ไม่ปิดบัง  รสจึงรู้  กับผู้ทาน
รสพระธรรม  ชนะรส  ทุกทุกรส         ย่อมปรากฏ  ผู้ปฏิบัติธรรม  พระกรรมฐาน
เรียนพระไตรปิฏก  พระอภิธรรม  จนชำนาญ      เมื่อไม่ทาน  ก็ไม่เชื่อ  ว่าเกลือเค็ม
ไม่เชื่อพระบรมครู  ต้องติดอยู่  ในตาข่าย      จะพ้นไปได้  ต้องพยายาม  เดินตามเข็ม

ผู้ปฏิบัติตาม  พุทธพจน์  รู้รสเค็ม         เมื่อบุญเต็ม  ไม่ต้องเติม  เสริมศรัทธา
บุญเต็มที่  หมดความมี  หมดความจน         อยู่เป็นคน  ไม่ประมาท  ทางศาสนา
หมดความทุกข์  หมดความโศก  โรคโรคา      รับประทานยา  ธรรมโอสถ  หมดกังวล
ยาระบาย  เป็นยาถ่าย  โรคกิเลส         ไม่จำกัด  วัยเพศ  ตามเหตุผล
ท่านผู้ใด  ต้องการถ่าย  หายทุกคน         ตามพระทศพล  ท่านตรัส  ปัจจัตตัง
องค์คุลีมาล  โจรประหาร  ใจร้ายกาจ         เมื่อได้ฟัง  พุทธโอวาท  แล้วกลับหลัง
เลยกลับจิต  เป็นบัณฑิต  มีชื่อดัง         ถ่ายหนึ่งครั้ง  แล้วโรคหาย  สบายเอย


อนัตตา
   คำสั่งสอนพระบรมครู         ให้เพ่งดูภายในกาย
เมื่อชีวิตยังไม่ตาย               ให้รู้ว่ากายเป็นของเหม็น
จิตหลุดออกจากร่าง            เจอะหนทางเมื่อยังเป็น
รีบเพียรหมั่นบำเพ็ญ            จะเห็นตัวอนัตตา


โศลกธรรม-คำคม
   พระสอนธรรม      กรรมฐาน      พระใบลานเปล่า
เพียงแต่เดา         ตามตำรา      ตาไม่เห็น
เรียนหมอนวด         มาเป็นครู      แต่ไม่รู้จักเอ็น
เรียนไม่บำเพ็ญ         ไม่เพ่งดู         ไม่รู้เลย

      สงฆ์สมมุติ         ไม่หลุดจากเปลือก
   ไม่เป็นช้างเผือก            ของพระราชา

      พระเลี้ยงง่ายได้บุญมาก      พระเลี้ยงยากได้บุญน้อย

   การเลือกให้      พระสุคต         ทรงสรรเสริญ
การทำบุญ         ให้เลือกพระ      การทำนาให้เลือกที่
ผลข้าวงาม         เพราะนาดี
เมื่อรู้จักที่            แล้วต้องรู้จักทำ


อัปปมาเทนะ สัมปาเทถะ
   “อัปปมาเทนะ สัมปาเทถะ”  เป็นคำตรัสของพระ         เป็นภาษิต  ภาษิต
ความไม่ประมาท  พุทธโอวาทครั้งสุดท้าย         ถ้าใครปฏิบัติได้ย่อมมีฤทธิ์  มีฤทธิ์
จงเพ่งดูภายในกาย  ท่านบรรยายเจ้งชัด         ผู้ศรัทธาปฏิบัติรีบฝึกจิต  ฝึกจิต
ภายนอกหอมภายในเหม็น  ที่ไม่เห็นเพราะความเขลา      จิตมืดเพราะความเมาปกปิด  ปกปิด
ของปฏิกูลภายในกาย  ทั้งผู้ชายผู้หญิง            แต่ชาวโลกเขาแย่งชิงน่าคิด  น่าคิด
คำสั่งสอนพระพุทธองค์  ปฏิบัติตรงไม่คด         ปฏิบัติตามพุทธพจน์ไม่ผิด  ไม่ผิด
ปฏิบัติตนฝึกตน  เมื่อเกิดผลปฏิบัติ            รู้ชัดเห็นชัดปกปิด  ปกปิด
สันทิฏฐิโก  ความรู้ภายในกาย            ควรเก็บซ่อนไว้ให้มิดชิด  มิดชิด
จิตรู้ดีรู้ชั่ว  จิตกลัวความดัง               เพราะความรักความชังเป็นพิษ  เป็นพิษ
สัจจะความจริง  เป็นสิ่งที่ไม่ตาย            เมื่อใครปฏิบัติได้ศักดิ์สิทธิ  ศักดิ์สิทธิ์
ผู้ที่เชื่อพุทธบัญญัติ  ปฏิบัติอยู่ประจำ            เมื่อรู้ธรรมเห็นธรรมก็ปลื้มจิต  ปลื้มจิต
ฝึกคนอยากหลับ  ให้กลับเป็นคนอยากตื่น         จิตใจชุ่มชื่นน่าคิด  น่าคิด
ของดีควรเก็บ  ของชั่วควรทิ้ง               เป็นหลักความจริงของบัณฑิต บัณฑิต
รู้ธรรมเห็นธรรม  เห็นตามปริยัติ            เมื่อไม่ปฏิบัติเห็นผิด  เห็นผิด
เมื่อถือสัจจะอยู่ประจำ  เป็นธรรมที่ไม่ตาย         ย่อมส่งกลิ่นกระจายทุกทิศ  ทุกทิศ
พระธรรมเป็นสารถี  มีอยู่ในคน            ผู้ปฏิบัติฝึกตนเป็นบัณฑิต  บัณฑิต


หวังพบธรรม   ต้องฝึกตน  เป็นคนจริง
   ความไม่ประมาท  ธรรมคู่บาตร  คู่ผ้าธง      ผู้ปฏิบัติตรง  จิตไม่คด  หมดสงสัย
ธรรมทั้งหลาย  อยู่ไม่ใกล้  แต่ไม่ไกล            จิตกับใจ  เป็นผู้รู้  อยู่ในตน
ทำกรรมฐาน  หาอาจารย์  ภายนอกจิต            เมื่อไม่เพ่ง  พินิจ  ก็ไม่ได้ผล
เพ่งให้มาก  ดับความอยาก  ภายในตน            รู้เล่ห์กล  ของจิต  ที่ติดกาย
ติดผิวหนัง  เครื่องปิดบัง  ร่างกระดูก            จิตพันผูก  เรื่องสมมุติ  ตามจุดหมาย
ผิวสดใส  มองเข้าไป  ภายในกาย            นึกละอาย  ความสวยงาม  เมื่อยามเมา
ธรรมยอดยิ่ง  เจอะของจริง  ภายในร่าง         จิตสว่าง  เกิดความคลาย  หายความเขลา
เพ่งประจำ  ธรรมปรากฏ  หมดความเมา         หลงชมเงา  ผิวภายนอก  หลอกลวงตน
นึกสมเพช  ยามกิเลส  เผาดวงจิต            ความเห็นผิด  หลงเชยชม  ทั้งผมขน
เกิดศรัทธา  ปฏิบัติ  ฝึกหัดตน            บันดาลผล  ประสบสุข  ทุกประการ
รสพระธรรม  ชนะรส  ทุกทุกรส            ผลปรากฏ  แก่ผู้ทำ  พระกรรมฐาน
ธรรมโอสถ  รสอร่อย  น้อยคนทาน            กิเลสมาร  ผูกพัน  กั้นจิตใจ
นิวรณ์ห้า  วิจิกิจฉา  ตัวสุดท้าย            จิตไม่คลาย  ไม่หมดสิ้น  ความสงสัย
กามฉันทะ  ตัวราคะ  เผาจิตใจ            ลุกเป็นไฟ  ต้องการเชื้อ  ไม่เบื่อเลย
จิตเพลิดเพลิน  ในกองไฟ  ใครไม่รู้            มีแต่พระ  บรมครู  ผู้เปิดเผย
ท่านสอนศิษย์  จิตเมตตา  ไม่ละเลย            ยังเฉลย  หนทางมรรค  หลักความจริง
เป็นบุญเลิศ  ได้มาเกิด  ทันโอวาท            พร้อมโยมญาติ  ทั้งหลาย  ชายและหญิง
หวังมรรคผล  ต้องฝึกตน  เป็นคนจริง            ธรรมยอดยิ่ง  มีในตน  ทุกคนเอย


พระเครื่องราง  ในร่างขันธ์
   ท่านผู้ใด  อ่านธรรม  คำภาษิต         เพ่งพินิจ  เนื้อความ  ตามเหตุผล
จิตกับใจ  ไม่ไกล  ไปจากตน               เหตุกับผล  ใกล้ชิด  อยู่ติดกัน
เขียนข้อธรรม  แนะนำ  ผู้ศรัทธา            จงค้นคว้า  เครื่องราง  ในร่างขันธ์
พระวิจิตร  ศักดิ์สิทธิ์  อัศจรรย์            ไม่ติดพัน  ลาภยศ  หมดราคิน
พระเช่นนี้  เมื่อมี  อยู่ในร่าง               เป็นเครื่องราง  ผู้รู้  ไม่ดูหมิ่น
พระเครื่องราง  ติดร่าง  เป็นอาจิณ            เกิดทรัพย์สิน  เงินทอง  ไม่ต้องจ่าย
ผู้ศรัทธา  เชื่อพระ  อย่ากลัวเผ็ด            เมื่อใจเด็ด  อบรม  สมความหมาย
จิตสัจจะ  สร้างพระ  ไว้ในกาย            พอจิตคลาย  ตรวจดู  รู้วิธี
ฝึกตนเอง  เสียก่อน  สอนผู้อื่น            ไม่ขัดขืน  เป็นนาย  สารถี
ตัวยังจน  อวดตน  เป็นคนมี               กลายเป็นผี  ปลิ้นปลอก  หลอกลวงชน
ผู้รับจ้าง  นำทาง  แต่ตาบอด               เปรียบเหมือนมอด  กินไม้  ไร้เหตุผล
พอหมดไม้  มอดตาย  กลายเป็นป่น            ไม่เชื่อผล  วิบัติ  ขัดตำรา
เนื้อนาบุญ  ให้คุณ  กับชาวโลก            ผู้มีโชค  เป็นญาติ  ศาสนา
บาตรผ้าธง  เครื่องทรง  มีราคา            มียศถา  สูงศักดิ์  หลักศีลธรรม
เขาเชิดชู  ผู้กู้  ศาสนา               โยมศรัทธา  เป็นผู้  อุปถัมภ์
เป็นพระ  ปฏิคาหก  ไม่ตกต่ำ               เป็นผู้นำ  สำคัญ  กตัญญู
ผู้นำทาง  ลูกจ้าง  ของโยมญาติ            วันละบาท  เลี้ยงท้อง  ปกครองหมู่
เขาบูชา  รับใช้  ไว้เชิดชู               พระท่านรู้  เหตุผล  เรื่องพ้นทุกข์
ศาสนา  ของสูง  เครื่องจูงจิต               เจอะบัณฑิต  เพียงเห็น  ยังเป็นสุข
ผู้ทำดี  ได้ดี  มีทุกยุค               หมดสุขทุกข์  ชั่วดี  นั้นมีจริง
ตัดความอยาก  อย่างเดียว  ทั้งเปรี้ยวเผ็ด         เมื่อจิตเด็ด  จิตคลาย  ทั้งชายหญิง
ผู้หลุดพ้น  อดทน  เป็นคนจริง            ธรรมยอดยิ่ง  ไม่ไกล  ใจบุคคล
คำว่าไกล  แสนไกล  อยู่ในกาย            รู้ว่าใกล้  แสนใกล้  เมื่อได้ผล
ส่วนมาก  เชื่อแต่ปาก  ไม่ฝึกตน            ไม่อดทน  ไม่เพ่งดู  ไม่รู้เลย
ของหลอกลวง  ทั้งปวง  ชวนกันปิด            ท่านบัณฑิต  ผู้รู้  ผู้เฉลย
ท่านมีความ  เมตตา  ไม่ละเลย            เปิดเผย  สัจจธรรม  ชักนำชน
ไม่ประมาท  โอวาท  ยอดคำสอน            ฆ่านิวรณ์  ม้วยมอด  ยอดกุศล
ธรรมปลุกใจ  ดับไฟ  ภายในตน            ไม่ต้องทน  ไม่ต้องทุกข์  สุขสบาย